Po raz pierwszy zobrazowano kryształy Pauliego
20 maja 2020, 11:56Reguła Pauliego (zakaz Pauliego) to jedna z podstawowych zasad opisu jąder atomowych i atomów. Wynika z niej cały szereg podstawowych właściwości materii. Mówi ona, że w układzie fermionów dwie cząstki nie mogą przebywać w tym samym stanie kwantowym, czyli nie mogą mieć jednakowych liczb kwantowych. Z tego zaś można wyprowadzić wniosek o istnieniu szczególnych struktur geometrycznych zwanych kryształami Pauliego. Właśnie po raz pierwszy udało się je zaobserwować.
Po elektronice i spintronice czas na orbitronikę
26 maja 2025, 11:04Orbitalny moment pędu (OAM) elektronu uważany jest za mniej interesującą jego właściwość, gdyż w ciałach stałych zazwyczaj ulega on osłabieniu w wyniku interakcji z otaczającym elektron materiałem. Naukowcy z Centrum Badawczego Jülich (Forschungszentrum Jülich) wykazali właśnie, że w niektórych kryształach nie tylko zostaje on zachowany, ale można go też kontrolować. Jest to możliwe dzięki chiralności struktury krystalicznej. A odkrycie może doprowadzić do stworzenia nowej klasy urządzeń elektronicznych o wyjątkowej odporności na zakłócenia i dużej efektywności energetycznej.
Jak stworzyć ciepły lód
28 lipca 2010, 15:50Czy woda może zamarznąć w temperaturze pokojowej? Osoby obeznane z fizyką powiedzą, że tak: przy odpowiednim ciśnieniu. A przy ciśnieniu atmosferycznym? Dotychczas dopuszczano taką możliwość jedynie teoretycznie, ale teraz teoria może zmienić się w praktykę.
Zaglądając do wnętrza szafiru
25 listopada 2010, 21:59Dla jednych bezcenny materiał na biżuterię i źródło estetycznych zachwytów, dla innych świetny materiał na wytrzymałe elementy maszyn, dla jeszcze innych okazja do zbadania i poszerzenia swojej wiedzy. Szafir. Jeden z najcenniejszych i najpiękniejszych kamieni szlachetnych.
Powstała elastyczna ceramika
27 września 2013, 16:46Naukowcy z MIT-u i singapurskiego Uniwersytetu Technologicznego Nanyang stworzyli... elastyczną ceramikę. Ich materiał nie tylko można wyginać, ale również ma on pamięć kształtu i po podgrzaniu powraca do swojej pierwotnej formy. Ceramika znana jest z tego, że jest bardzo twarda i bardzo krucha. Zadziwiające jest nie tylko to, że można ją zgiąć, ale również i fakt zapamiętywania kształtu. Dotychczas właściwość tę wykazywały niektóre metale i polimery
Tamu Massif - największy znany wulkan na Ziemi
6 września 2013, 14:03Naukowcy z University of Houston zidentyfikowali największy pojedynczy wulkan na Ziemi. Jest on tak olbrzymi, że dorównuje gigantycznym wulkanom marsjańskim, co czyni go jedną z największych tego typu struktur w Układzie Słonecznym. Powierzchnia wulkanu Tamu Massif dorównuje powierzchni Polski. Profesor William Sager z University of Houston bada go od około 20 lat.
W Bratysławie znaleziono pierwszy na Słowacji rzymski akwedukt
25 marca 2025, 12:49Archeolodzy z Uniwersytetu w Trnawie odkryli pierwszy na Słowacji rzymski akwedukt. Na niespodziewane znalezisko trafiono podczas prac przy restauracji pałacu w Rusovcach. To XIX-wieczny pałac neogotycki, uznany za zabytek narodowy, położony w dzielnicy Bratysławy. W czasach rzymskich w Rusovcach istniał obóz wojskowy Gerulata, stanowiący część naddunajskiego limesu. Powstał on prawdopodobnie w czasach Flawiuszy (II poł. I wieku).
Imponujący zbiornik sprzed 2700 lat
21 lipca 2017, 14:18W pobliżu Rosh Ha-Ayin archeolodzy z Izraelskiej Służby Starożytności odkryli imponujący zbiornik na wodę sprzed 2700 lat. Jak stwierdził dyrektor wykopalisk Gilad Itach, trudno nie być pod wrażeniem olbrzymiego podziemnego zbiornika wykutego w skale tak wiele lat temu
Drewno w nowym wcieleniu
26 czerwca 2009, 09:39Hydroksyapatyt jest minerałem stanowiącym rusztowanie dla tkanki łącznej kości. Materiał można pozyskiwać z innych źródeł i wykorzystywać jako podporę przy odtwarzaniu amputowanych czy uszkodzonych tkanek. Ostatnio naukowców z Włoch zainspirowała hierarchiczna struktura wzrostu drzewa, która przypomina budowę samej kości. Postanowili je więc wykorzystać do uzyskania protezy.
Polacy badali Kokon Łabędzia – najpotężniejszy akcelerator galaktyki
16 marca 2021, 04:54W samym sercu Łabędzia, jednego z najpiękniejszych gwiazdozbiorów letniego nieba, bije źródło cząstek promieniowania kosmicznego o dużych energiach: Kokon Łabędzia. Międzynarodowa grupa naukowców z obserwatorium HAWC zdobyła dowody wskazujące, że ta rozległa struktura astronomiczna jest najpotężniejszym z dotychczas poznanych naturalnych akceleratorów cząstek naszej galaktyki.
